Układ przedsionkowy zwany zmysłem równowagi jest odpowiedzialny za nasze relacje z grawitacją i ma ogromne znaczenie dla rozwoju i uczenia się. Jest też najprawdopodobniej najważniejszym z pośród wszystkich systemów zmysłowych badanych w procesie diagnozy integracji sensorycznej. Najczęściej jednak jest mało znany i słabo zwracamy na niego uwagę w naszym codziennym życiu. Tak naprawdę jest to bardzo skomplikowany i czuły system sensoryczny, którego receptory rzeczywiście mieszczą się w uchu tuż za narządem słuchu. Dzięki systemowi przedsionkowemu jesteśmy w stanie rozwijać i utrzymywać właściwe napięcie mięśniowe. Napięcie mięśniowe to nie to samo co siła mięsni, ale pozwala nam ono utrzymać nasze ciało w określonej pozycji przez wystarczająco długi czas jaki jest niezbędny do wykonania jakiegoś zadania. System przedsionkowy np. pomaga nam w utrzymaniu głowy podczas pracy przy biurku, odgrywa ważną rolę w rozwoju percepcji wzrokowej i tym samym rozwoju umiejętności np. czytania, pisania, przepisywania z tablicy do zeszytu, śledzenia poruszających się przed nami obiektów /np. piłki poruszającej się między tenisistami/, a nawet oglądania filmu, ma on również wpływ na rozwój percepcji słuchowej.

Zaburzona koordynacja, percepcja słuchowa czy niechęć do nauki bywają mylnie postrzegane jako przejawy braku motywacji lub lenistwo. Może to jednak być bardziej złożony problem. Badania pokazują, że za tymi objawami kryją się zaburzenia układu przedsionkowego. Okazuje się, że najczęstszą przyczyną urazu tego układu są przebyte infekcje ucha środkowego, alergie oraz długotrwałe trzymanie głowy w bezruchu (o tak, właśnie przy oglądaniu telewizji!!!) (źródło: K. Rojkowska, 2009) 

Dysfunkcje układu przedsionkowego utrudniają utrzymywanie właściwej postawy ciała, poruszanie się, orientację w przestrzeni, powodują niezdarność i niezgrabność w ruchach.

Nieprawidłowości w działaniu zmysłu równowagi stwierdza się u dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi, niedoborem zdolności postrzegania i uwagi, niezdolnością do uczenia się, zaburzeniami mowy i autyzmem, dysleksją, adhd i add. 

Nieprawidłowo funkcjonujący zmysł równowagi nie jest jedyną przyczyną tych zaburzeń, zwykle jest wiele czynników powodujących dysfunkcje, ale układ przedsionkowy jako jeden z najwcześniej dojrzewających narządów zmysłów jest dla dziecka źródłem pierwszych doznań sensorycznych, kształtujących inne zdolności czuciowe i ruchowe, które wpływają na rozwój wyższych zdolności emocjonalnych i poznawczych. 

Takie czynności, jak taniec, balansowanie , wspinanie się, itd. stymulują układ przedsionkowy oraz rozwój mózgu. A więc, drogie Mamusie i drodzy Tatusiowie, zachęcam  do przytulania i fizycznych zabaw z dzieckiem.  Pragne Państwo zainteresować  metodyą Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne .Ale o tym juz następnym razem.

opracowała: Agata Rożen