Prawidłowa wymowa głosek [t], [d], [n] i [l] w języku polskim jest bardzo ważna. Dzięki niej wzmacniają się mięśnie języka odpowiedzialne za pionizację i przygotowują do wymowy głosek [sz], [ż], [cz], [dż] i [r]. 

 

Spółgłoski przedniojęzykowo- zębowe [t], [d] i [n] to głoski realizowane w przedniej części jamy ustnej. W ich artykulacji bierze udział język, który dotyka wewnętrznej części górnych zębów i dziąseł. Podczas prawidłowej artykulacji tych głosek język nie ma prawa znaleźć  się międzuy zębami. Niestety u naszych przedszkolaków zdaża się to często. Moja recepta na uzyskanie prawidłowej wymowy tych głosek polega na wymawianiu ich w trakcie ćwiczeń poprzez stukanie czubkiem języka o wałek dziąsłowy. Jest on miejscem w buzi, które dziecko łatwo może zlokalizować.  

 Oto kilka prostych ćwiczeń na prawidłową wymowe [t], [d], [n] i [l]:

1. Wymawiamy powoli, następnie szybciej przed lustrem głoski [t], [d], [n], [l] pilnując, aby język podczas wymowy każdej z nich uderzał czubkiem o wałek dziąsłowy. Robimy to pojedynczo lub w róznej kolejności, np.: ttttt…, ddddd…, nnnnn…, lllll…, tdtdtd…, nlnlnl…, tdn…, ldt… itp.;

2. Szukamy wyżej wymienionych głosek w wyrazach, następnie ćwiczymy je jak w zadaniu z tulipanem, np.: 

– nuty: wymawiamy przed lustrem powoli, starannie uderzając językiem o wałek dziąsłowy: nt,  następnie przytrzymujemy język w tej pozycji i po chwili w ten sam sposób wymawiamy cały wyraz: nuty;

– telefon:  wymawiamy przed lustrem powoli, starannie uderzając językiem o wałek dziąsłowy: tln, następnie przytrzymujemy język w tej pozycji i po chwili w ten sam sposób wymawiamy cały wyraz: telefon;

– zadanie: wymawiamy przed lustrem powoli, starannie uderzając językiem o wałek dziąsłowy: dn, a następnie przytrzymujemy język w tej pozycji i po chwili w ten sam sposób wymawiamy cały wyraz: zadanie.

 

ĆWICZENIA Z TULIPANEM

 

Ćwiczenia dla 3 – 4 latków: 

1. Pokoloruj lub wyklej za pomocą plasteliny z dzieckiem rysunek tulipana
2. Opisz rysunek, trzymając w swojej dłoni dłoń dziecka, wymawiając osobno głośno każdą głoskę i prosząc, aby dziecko ją powtórzyło. Na górze umieść nazwę: TULIPAN, na dole imię dziecka. 

Ćwiczenia dla 5 -6 latków: 

1. Przed lustrem ćwiczymy prawidłową wymowę głosek: [t], [l] i [n], uderzając czubkiem języka o wałek dziąsłowy. Wymawiamy każdą z tych głosek kilka razy, powoli, obserwując w lustrze, czy robimy to prawidłowo: tttt…., llll…., nnnn….. 
2. Wymawiamy jak w ćwiczeniu 1. w kolejności głoski głoski: t l n, po czym zatrzymujemy język na wałku dziąsłowym. Następnie wymawiamy poprawnie słowo: tulipan. powtarzamy to ćwiczenie trzy razy.
3. Dziecko wykonuje samodzielnie rysunek tulipana, trzymając przez cały czas trwania tej czynności język na wałku dziąsłowym.
4. Dziecko podpisuje wykonany rysunek samodzielnie lub z pomocą rodzica, wymawiając każdą głoskę a następnie cały wyraz starannie jak w ćwiczeniu 2.

ĆWICZENIE Z MOTYLKIEM

 

Ćwiczenie dla 3-4 latków:

1. Narysuj dziecku motyla:
2. Poproś dziecko aby pokolorowało obrazek;
3. Podpisz rysunek u góry: MOTYL, na dole zapisz imię dziecka, trzymając dłoń dziecka w swojej dłoni i wymawiając głośno każdą z głosek osobno. Poproś, aby dziecko powtarzało naśladując Ciebie.

Ćwiczenie dla 5-6 latków: 

1. Porozmawiaj z dzieckiem o motylach;
2. Wykonajcie wspólnie rysunek motyla;
3. Podpisując wymawiamy każdą głoskę osobno, uważając aby: t i l wypowiedzieć uderzając czubkiem języka o wałek dziąsłowy;
4. Powtarzamy przed lustrem kilka razy uderzając czubkiem języka o wałek dziąsłowy: ttttt…, lllll… po czym zatrzymujemy język w takiej pozycji i powtarzamy całe słowo: motyl.